بررسی تغییرات بافت شناسی جداره واژن گاومیش در مراحل مختلف آبستنی

هدف: مقایسه تغییرات بافت شناسی بوجود آمده در زمان غیر آبستنی در جداره واژن گاومیش. طرح: مطالعه بافت شناسی جداره واژن با استفاده از روشهای مختلف رنگ آمیزی. حیوانات: تهیه نمونه بافتی از واژن 59 گاومیش زنده غیر آبستن و آبستن، 7-4 گاومیش در هر یک از ماههای آبستنی و 5 گاومیش غیر آبستن. روش: نمونه های بافتی پس از تهیه و آماده سازی در آزمایشگاه، به روش هماتوکسیلین- ائوزین، تولوئیدن بلو، پانتین و آهن وایگرت رنگ آمیزی شده و تعداد لایه های سلولی، تغییرات سلولهای مخاطی، پراکندگی فیبروبلاستی و عروقی در زیر مخاط، پراکندگی سلولهای ایمنی و تراکم رشته های الاستیک و کلاژن در بافت همبند مخاط و زیر مخاط و لایه عضلانی مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری: جهت بررسی اختلاف ما بین داده ها از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و متعاقباً آزمون دانکن استفاده شد. نتایج: تعداد لایه های سلولی اپی تلیوم مخاط در طول دوران آبستنی تقریباً یکسان بوده و اختلاف معنی داری بین آنها وجود نداشت. از ماه دوم آبستنی سلولهای ترشحی در لابه لای سایر سلولهای مخاطی و بخصوص در لایه سطحی مشاهده شدند که در ماه پنجم آبستنی تعداد آنها به طور معنی دار ( 01/0 > p ) به حداکثر رسیده و از ماه هفتم آبستنی کاهش یافت. سلولهای آبستنی نیز، از ماه چهارم آبستنی در مخاط حضور نسبی دارند که با پیشرفت آبستنی بر تعداد آنها به طور معنی دار ( 01/0 > p ) افزوده شد و در ماههای نهم و دهم بسیار افزایش پیدا کرده و به شکل بالونی مشاهده گردید. پراکندگی پلاسماسل ها نیز در سه ماه اول آبستنی در مخاط و زیر مخاط بیشتر از ماههای دیگر آبستنی بود. بر فعالیت عروقی نیز با پیشرفت آبستنی زیر مخاط کاملاً پر عروق و پر خون مشاهده می گردد. رشته های الاستیک به صورت ظریف در همه لایه های بافتی مشاهده شدند ولی پراکندگی آنها در طبقه عضلانی نسبتاً بیشتر از طبقه مخاط و زیر مخاط بود. رشته های کلاژن نیز بلافاصله در زیر اپی تلیوم نسبتاً کم بوده و ظریف ولی به طرف زیر مخاط بر تراکم و ضخامت آنها افزوده شده و در طبقه عضلانی مشاهده شدند. نتیجه گیریک نتایج حاصله از مطالعه حاضر بیانگر وجود اختلاف بافت شناسی واژن گاومیش در ماههای مختلف آبستنی است که با بسیاری از نظرات و گزارشات به خصوص در مورد گوسفند توافق و همخوانی دارد ولی با این وجود تهیه گسترشهای واژینال در تشخیص دقیق مراحل مختلف آبستنی در گاومیش مفید نمی باشد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، ( 1381)ف دوره 57، شماره 3، 60-55 .